Özerlik ve Barış

Hevrîn Xelef’in anısına…

Savaş ile barışın kesiştiği yer Suriye. Fenomenleri genel kavramlarla anlamaktan hep kaçınmamız gerektiğini hatırlayarak, kavramların içindeki farkların arasında dolaşmalıyız. Bu, savaşın ya da barışın çeşitlerini sayıp bunlar üzerine düşünmek anlamına gelmiyor. Daha ziyade bütünlük içinde savaş ve barışın bir aradalığını sağlayan ve saçmalığını yansıtan göstergeler aracılığıyla ortak yeri düşünmek anlamına geliyor. Bunun için de öncelikli olarak göstergeler arasındaki ilişkilere, karşıtlıktan çelişkiye, ironiden saçmaya uzanan ağlara bakmalıyız. Düşünmenin yolculuğu boyunca güvenilmeyecek tek şey zamanın kendisi olacaktır. Sağduyu ile harmanlanmış zaman algısının yarattığı sis örtüsüne aldanmadan, şimdi ve burada olanın zamanıyla yeni olana yer açmak adına düşünceyi yeniden biçimlendirmemiz gerekecektir.

Türkiye’nin Rojava’ya yönelik dokuz günlük savaşı, Trump’ın, ABD’nin askerlerini bölgeden çekeceğini söyleyerek bu işgalin önünü açması ve ardından ateşkes istemesi ABD başkanının söylemlerindeki gelgitleri, çelişkileri, ironiyi ve saçmayı bir ve aynı alanda buluşturdu. Dahası Trump’ın “Kürtler bize 2. Dünya Savaşı’nda yardım etmediler. Örneğin Normandiya’da bize yardım etmediler” açıklamasıyla saçmanın kendisi tescillenmiş oldu. Keza Erdoğan’ın Birleşmiş Milletler toplantısında özellikle batılı devletleri ikna etmek için görsellerle desteklediği “güvenli bölgeye” ilişkin konuşmasını da benzer bir bağlamda düşünmek gerekir. Bu plana göre Efrin’de olduğu gibi savaş, işgal ve yağma ile bölge halkları göçe zorlanacak ve bu topraklara selefi-cihatçı müttefiklerin aileleri veya büyük çoğunluğu Suriye’nin diğer bölgelerinden gelen 2 milyon insan yerleştirilecek ve burası güvenli bölge olacaktır.

Ancak AKP iktidarının uzun zamandır dillendirdiği güvenli bölgenin gerçekçi ve insani olmadığı gibi asıl hedefinin Kürtlerin diğer halklarla birlikte oluşturduğu özerklik yapısını yok etmek ve toplu nüfus hareketleri ile işgal ettiği bölgelerin demografik yapısını değiştirmektir. Nitekim Birleşmiş Milletler (BM), “Suriye’nin kuzeydoğusuna yönelik Türkiye’nin askeri operasyonun başlamasından bu yana